Rens Lieman

keyboard_backspace share

print

Je springt er zo op, op de elektrische deelstep, die straks ook in Amsterdam op elke straathoek te huur moet zijn. Drie bedrijven treffen serieuze voorbereidingen om hun steps in onze hoofdstad 'free floating' (op straat, zonder aangewezen parkeerplaatsen) te verhuren: Swheels, een Nederlandse startup die dat reeds had aangekondigd, en de Amerikaanse technologiebedrijven Bird en Lime, die tegenover deze krant nu ook die ambitie kenbaar maken. 

Beide Amerikaanse bedrijven zijn in gesprek met de gemeente Amsterdam en hebben daar gelijk maar een kantoor geopend om aan de Europese expansie te werken. In Parijs en Tel Aviv zoeven de steps ook sinds een paar weken rond.

Bird en Lime zijn bezig aan een razendsnelle opmars die doet denken aan die van Uber, dat overigens heeft geïnvesteerd in Lime. Lime is krap een jaar oud en actief in 75 steden — vooral Amerikaanse, plus Parijs. Het haalde ruim 400 miljoen euro op bij durfkapitaalinvesteerders. Bird, een paar maanden jonger: 30 steden en 360 miljoen.

Jair van der Reis Cohen, pas drie jaar student-af, wil het hiertegen opnemen. Met zijn bedrijf Swheels verkocht hij al hoverboards, een soort elektrische skateboards. Zijn steps worden op het moment van schrijven geproduceerd in een Chinese fabriek, begin 2019 moeten ze in Amsterdam te huur zijn. Van der Reis Cohen heeft een investeerder, maar wil daar verder niets over kwijt.

|https://twitter.com/renslieman/status/1031916452197146626

De deelstep kan middels een app gevonden en ontgrendeld worden, en wordt na gebruik op straat achtergelaten voor de volgende. Europeanen zullen een euro als starttarief plus vijftien cent per minuut betalen. De steps lenen zich vooral voor korte ritten in de stad, hoewel Amsterdammers nu juist de fiets voor hebben. (Voor elk huishouden bijna twee fietsen, becijferde de gemeente eerder dit jaar.) 

Volgens Patrick Studener, Bird’s chef Europa, woonachtig in Amsterdam en in zijn vorige baan verantwoordelijk voor Ubers Europese groei, wordt het geen wedstrijdje tussen step en fiets. Liever spreekt hij over het potentieel terugdringen van autobezit en -gebruik. Daar zou "elke grote Europese stad" bij gebaat zijn.

Studener: "Je moet stedelingen genoeg goede alternatieve vervoersmiddelen voor de auto te bieden, en de deelstep kan daar een van zijn. Fietsen zijn fantastisch, maar misschien is een step handiger om van de ene naar de andere vergadering te reizen, zonder bezweet of in een gekreukt pak aan te komen."

Gauthier Derrien, directeur Europa bij Lime, ziet ook het nut van steppen van en naar de bushalte of het treinstation. Dat zou volgens hem ook de fietsende Amsterdammer moeten aanspreken. Derrien is "superoptimistisch" over Lime’s kansen in Europa. "We hebben laten zien dat we het gedrag van reizigers kunnen veranderen. Ik ben er van overtuigd dat we dat zelfs in Amsterdam kunnen. Onze steps zijn toegankelijk: als je er een voor het eerst ziet, kun je er gewoon op af lopen, de instructies lezen en het uitproberen."

Studener: "Het brengt je van A naar B. Maar het is ook fun."

De elektrische deelstep van Lime

Met veel, lange fietspaden en een een dichtbebouwd centrum heeft Amsterdam de ideale infrastructuur voor een deelstepaanbieder. Bovendien heeft de gemeente gezegd op het gebied van "slimme mobiliteit" te willen experimenteren. Toch zijn er enkele flinke obstakels die Bird, Lime en Swheels voorlopig tegenhouden.

De eerste: elektrische steps mogen de openbare weg nog niet op. Omdat ze scooter noch fiets zijn, zou het ministerie van Infrastructuur en Milieu ze moeten aanmerken als "bijzondere bromfiets" en de RDW ze als zodanig moeten keuren. Dat is met deelsteps nog niet gebeurd. De steps van Lime en Bird zouden in hun huidige vorm ook niet door die keuring komen.

Het tweede obstakel: Amsterdam heeft het per gemeentelijke verordening verboden voor commerciële partijen om zonder vergunning iets in de openbare ruimte te verhuren. Een reactie op de vijf- tot zevenduizend deelfietsen die vorig jaar door diverse aanbieders door de stad werden verstrooid. Gebruikers lieten ze soms midden op straat achter of in de toch al volle fietsenstallingen. San Francisco maakte eerder dit jaar hetzelfde mee, maar dan met deelsteps. Ook daar stelde de gemeente vlug een (tijdelijk) verbod in.

Een woordvoerder van de gemeente Amsterdam verklaart: ‘We volgen de ontwikkelingen rond deelconcepten met interesse omdat we er een potentieel aantrekkelijk alternatief voor autobezit in zien. Maar we willen het goed reguleren, zodat de overlast in de openbare ruimte beperkt is.’

Swheels, Lime en Bird beloven in een stad als Amsterdam klein te beginnen (‘vijftig tot honderd’ Bird-steps, ‘honderd tot tweehonderd’ steps van Swheels) en slim om te gaan met de vloot. Als de data laten zien dat er in Amsterdam-West meer steps worden gebruikt dan in Zuid, dan gaan er meer naar West. De bedrijven zullen dagelijks de steps van de straat laten halen en ze de volgende dag aan de hand van die data opnieuw verspreiden.

De gemeente wil vermoedelijk ook toegang tot die data, om te leren hoe verkeersstromen eruit zien. In het Amsterdamse conceptbeleid voor deelfietsen staat dat als een van de voorwaarden voor een vergunning om iets in de publieke ruimte te verhuren. Het is goed denkbaar dat deelsteps onder dat beleid gaan vallen. Daarover wordt waarschijnlijk later dit jaar besloten.

(Lees hier een update over deelsteps in mei 2019.)